Блины с припеком, салбургер и пончики: что можно попробовать в полесской харчевне

Шлюбны каравай з Турава

Алена Серада гатуе не заморскія стравы, а свае, родныя, беларускія

Пра беларускае Палессе і яго таленавітых людзей, здаецца, ведае ўжо весь свет. Але мы не спыняемся расказваць пра унікальных палешукоў і тое, што яны робяць для Радзімы. Гераіня сенняшняга матэрыяла — Алена Серада — змяніла сваё жыццё на 180 градусаў у 52 гады! Цяпер яна гатуе смачнейшыя стравы па старажытных рэцэптах ва ўласнай харчэўні «Палюшкі» ў Тураве. Мы даведаліся, чым тут можна пачаставацца.


Браніславаўна (менавіта так яе называюць госці) нарадзілася ў вёсцы Сыраваткі Смаргонскага раёна, адвучылася ў сельгасакадэміі ў Горках, а ў адным з самых старажытных гарадоў Беларусі вый­шла замуж. 30 з лішнім гадоў працавала майстрам на Тураўскім кансервавым камбінаце, пакуль не адолела хвароба. Але наша гераіня не стала наракаць на лёс і вырашыла пачаць рабіць тое, што сапраўды прыносіць задавальненне, — гатаваць. Прычым не заморскія модныя стравы з незразумелай назвай, а свае, родныя, беларускія. З натуральных прадуктаў з уласнай гаспадаркі.

— Народ ужо стаміўся ад гэтых кавярняў і аднатыпных кафэ з гучнай музыкай і агромністай колькасцю людзей, — лічыць гаспадыня. — У «Палюшках» я намагалася стварыць дамашнюю атмасферу, каб госці прыехалі — а ўжо накрыты стол, як калісьці ў бабулі. Шмат хто думае, што фішка беларускай кухні — дранікі, але гэта зусім не так. Я больш скажу: беларусаў калісьці прывязалі да бульбы, яны ўвогуле даўней ніколі не елі яе. Нас называлі бацвіннікамі: продкі больш спажывалі буракі, моркву, крапіву, лебяду. Калі госці замаўляюць картоплю, то, вядома, гатую, але прапаную яшчэ і рыбу. Мы побач з Прыпяццю — дык яе тут поўна.

Выбраць з багатага меню «Палюшак» нешта — задача яшчэ тая. Ёсць усё: тлустае, сытнае, нішчымнае, кіслае, салодкае. Галоўная спецыя — любоў, кажа Алена:

— На Масленку гатавала бліны з прыпёкам. У сацыяльных сетках, якія я вяду, іх нават празвалі беларускай піцай. Рэцэпт даволі просты, а атрымліваецца смакацень! Трэба ўзяць муку, яйкі, кефір, соду, соль, цукар і кіпень. На прыпёк усё, што вашай душы заўгодна, — гародніна, фарш, каўбаса, сыр. Спячы блін з аднаго боку, потым пакласці на яго начынне і зверху заліць яшчэ цеста. Выпякаць да гатоўнасці. Яшчэ перарабляю вядомы фастфуд у карысны і смачны нацыянальны аналаг. Ёсць гамбургер, а у меня — салбургер! Дамашні цеплы хлеб, сала, салёны агурчык, цыбулька… Слінкі цякуць.


Дарэчы, той самы дамашні цёплы хлеб гаспадыня таксама робіць унікальным: аздабляе яго беларускім узорам з рысавай мукі. Так што пра сувенір з Турава можна доўга не думаць. Гаспадары сядзібы, у двары якой размясцілася харчэўня, паклапаціліся не толькі пра стравы, але і пра культурна-гістарычны кампанент. Тут можна паглядзець на старажытныя рэчы. Калаўрот, напрыклад, перадала свякруха Алены. А нядаўна прыязджала госця с Бездзежа Драгічынскага раена і прывезла фартушок з танюсенькага ільну, якому под сотню гадоў.

— Вельмі прыемна было атрымаць гэты неацэнны падарунак, — прызнаецца субяседніца. — Завітвала нядаўна габрэйская кулінарка, якая выдала новую кнігу «Шалом, ежа», і падпісала яе для мяне: «Лена, живи вкусно, долго и счастливо. Спасибо за то, что ты есть у земли белорусской. Для меня ты и есть Беларусь». Гэта лепшы водгук.

Тураў — жывапісны куток краіны. Турысты сюды наведваюцца даволі часта: апроч зялёных лугоў і сінявокай Прыпяці можна натхняцца гісторыяй, глядзець на птушак, якія прылятаюць з далёкай паўднёвай Афрыкі. Некалі ў Браніславаўны гасцілі жыхары Германіі, Турцыі, Мексікі. Аднойчы мужчына еў шчаўе і расплакаўся, бо ўзгадаў родную бабулю.

«Палюшкі», кажа кулінарка, гэта не пра шумныя кампаніі, дзе ніхто нікога не чуе. Гэта пра добрыя, цёплыя зносіны і ўтульнасць. Расказвае яна пра шлюбны каравай. Нягледзячы на тое, што на вяселле зараз часцей замаўляюць торт, даніну традыцыям таксама аддаюць. Калі гаспадыня пячэ яго, назірае, як паднімаецца цеста. Хутка — дык і маладыя спяшаюцца стварыць сям’ю, марудна ці ўвогуле ніяк — наадварот, у кагосьці не надта ляжыць душа да другой палавінкі.


Пасля пастаноўкі дыягназа мне была патрэбна нейкая саломінка, каб утрымацца, не зламацца і не думаць кожны дзень пра смерць, — заканчвае размову мая гераіня. — Калі пачала займацца любімай справай, аказалася, што гэта не саломінка, а цэлы плыт! Вельмі радасна, што я зараз магу прынесці карысць людзям. Заўсёды з асаблівай пашанай і ўвагай прымаю цяжка хворых гасцей. Намагаюся зрабіць усе, каб яны хаця б на імгненне забылі пра хваробу. Толькі тыя, хто прайшлі гэта, могуць зразумець і падтрымаць адзін аднаго. Тым больш ежа, прыгатаваная з любоўю, свежае паветра і добры настрой лечаць душу!

РЭЦЭПТ АД АЛЕНЫ СЕРАДЫ

Бліны з прыпёкам

Трэба ўзяць муку, яйкі, кефір, соду, соль, цукар і кіпень. На прыпёк усё, што вашай душы заўгодна, — гародніна, фарш, каўбаса, сыр. Спячы блін з аднаго боку, потым пакласці на яго начынне і зверху заліць яшчэ цеста. Выпякаць да гатоўнасці.

beleckaya@sb.by
Полная перепечатка текста и фотографий запрещена. Частичное цитирование разрешено при наличии гиперссылки.
Заметили ошибку? Пожалуйста, выделите её и нажмите Ctrl+Enter