Шестеро утонули, шестерых спасли: зачем рыбаки рискуют на льду в плюсовую температуру

Маразы змяніла адліга, якая ў чарговы раз прымусiла задумацца аб небяспецы тонкага льду. Зрэшты, нават стойкі мінус не гарантуе яго трываласць, асабліва на рэках. У месцах, дзе ёсць падводная плынь або б’е крыніца, дзе рака ўпадае ў возера ці выцякае з яго, дзе расце чарот, ён, хутчэй за ўсё, будзе танчэйшы. Наколькі? Часам гэта можна вызначыць літаральна на ўласным вопыце. Праваліцца рызыкуюць не толькі аматары зімовай рыбалкі, але і дзеці, якія выбіраюць вадаёмы месцам для гульні, і тыя, хто імкнецца напрасткі скараціць шлях. Карэспандэнт «Р» адправілася на вадасховішча Крыніца, каб праверыць, як клапоцяцца аб бяспецы рыбакоў.


На выратавальную станцыю мы прыехалі якраз тады, калі яе супрацоўнікі збіраліся ў абход.

— Гэта прафілактычнае мерапрыемства, якое праводзіцца два разы на дзень — раніцай і ў другой палове дня, — тлумачыць Віталь Місюкевіч, начальнік выратавальнай станцыі «Крыніца». — Нашы супрацоўнікі падыходзяць да кожнага рыбака, расказваюць яму правілы паводзін на лёдзе, папярэджваюць, як дзейнічаць у надзвычайных сітуацыях, нагадваюць, што на станцыі заўсёды можна сагрэцца, выпіць гарачай гарбаты і атрымаць медыцынскую дапамогу.

— Сёння лёд даволі трывалы, — заўважае Андрэй Мароз, дзяжурны па выратавальнай станцыі. — Сярэдняя таўшчыня лёду каля 23 сантыметраў. Як вызначаем? На адлегласці 200 метраў ад станцыі прабіваем пяць лунак і бяром сярэдні паказчык. Прамывін пакуль не заўважана, а калі з’яўляюцца, небяспечныя месцы мы агароджваем.

Сёння на Крыніцы рыбачаць не менш за 60 чалавек. Большасць з іх уладкаваліся са свамі рыбацкімі прыладамі бліжэй да вадаскіду — збудавання, прызначанага для пазбаўлення ад лішняй вады. Перш чым выправіцца ў абход, вадалаз Леанід Пыжык апранае гідракасцюм — так ён хутчэй зможа адрэагаваць у выпадку надзвычайнай сітуацыі. Калі б лёд быў танчэйшы, узялі б з сабой і выратавальную дошку. Астатнія зашпільваюць зверху на куртках яркія выратавальныя камізэлькі.


Наша набліжэнне прынесла ўдачу Дзмітрыю — рыбак якраз выхоплівае з вады невялікую плотачку. Сцвярджае, што на Крыніцы ўпершыню, раней рыбачыў на Мінскім моры і вельмі задаволены — рыба тут ловіцца лепш.

 — Зараз адліга, трэба быць асабліва ўважлівым. Лепш за ўсё выбірацца на рыбалку з сябрамі, па лёдзе трэба ісці на адлегласці не менш як тры метры адзін ад аднаго, пры сабе пажадана мець зачэпы, — пачынае лекцыю матарыст Павел Шумскі. — Шэры лёд, дзе могуць быць прамывіны, лепш абыходзіць.

Дзмітрый запэўнівае, што на тонкі лёд ніколі і не выходзіць — жыццё даражэй. Такога ж меркавання прытрымліваецца і Аляксандр, каля якога ўжо ляжаць некалькі плотачак і падлешчыкаў. Тым больш што зазірнуць у вочы пагібелі яму ўжо давялося.

— Я адзін раз праваліўся на Вілейскім вадасховішчы і больш на тонкі лёд не лезу. Звычайна з сябрамі езджу, але тады чамусьці быў адзін. Цямнела ўжо, да берага — метраў дзвесце. Пашанцавала, што незнаёмы мужчына мяне заўважыў і пабег на выратавальную станцыю. Мінут 10—15 у вадзе я прабыў. А там глыбіня — калі сямі метраў. Калі шчыра, вельмі страшна! Адчуваў ужо, як плынь зацягвае мяне пад лёд. Выратавальнік блізка не падыходзіў, бо лёд крышыўся, кінуў мне круг, я яго надзеў, а калі пачалі цягнуць, ён зламаўся. Вось тут я канчаткова развітаўся з жыццём. Але быў яшчэ шост з пятлёй. Як мяне зачапілі, не ведаю, калі выцягнулі, ужо на нагах не стаяў. Выратавальніку я заўсёды ўдзячны буду. Так што я ўжо ведаю: ніякая рыба не вартая жыцця!

Аляксандр дзівіцца нетры-валасці таго лёду: кажа, тэмпература паветра была -15. Праўда, надвор’е тады рэзка змянялася — то мароз, то адліга.

— Такую з’яву называюць «два дны», — тлумачыць Віталь Місюкевіч. — Першы слой лёду стабільны, але з-за адлігі на ім з’яўляецца вада. Потым зверху яшчэ намярзае, але вадкая праслойка застаецца, да таго ж верхні лёд давіць на ніжні.

Што могуць зрабіць выра-тавальнікі, калі аб’явяць забарону выхаду на лёд, а рыбакі ўсё роўна на яго адправяцца?

— Прыцягваць да адмініст-рацыйнай адказнасці мы не маем права, — кажуць супрацоўнікі Асвода. — Падыходзім, папярэджваем аб небяспецы, просім пакінуць лёд. Бывае, людзі не слухаюцца, тады нам застаецца толькі ўважліва назіраць за імі. А вось калі гэтыя непаслухмяныя рыбакі яшчэ і ў нецвярозым стане знаходзяцца, тады выклікаем міліцыю.

З года ў год падчас зімовага сезона складаецца ўражанне, што жыццё і здароўе тых, хто разгульвае па тонкім лёдзе, клапоцяць каго заўгодна, толькі не іх саміх. Магчыма, сітуацыю магло б змяніць прад’яўленне рахунку — на выратаванне кожнага чалавека трацяцца значныя сілы і сродкі, а супрацоўнікі Асвода і МНС сур’ёзна рызыкуюць з-за чужой безадказнасці.

nevmer@sb.by

Фота аўтара