Калі мы належным чынам ставімся да логікі гістарычных падзей, вучымся на ранейшых памылках, аддаём даніну шчырай павагі нашым папярэднікам, значыць, тады мы, іх нашчадкі, маем правільныя чалавечыя арыенціры, жывём паўнацэнна і па сумленні. І ўсё ж нас, як соцыум, павінна яднаць гістарычная праўда і духоўная сувязь часоў. А значыць, і лёсы розных пакаленняў беларусаў, так альбо інакш сплеценыя паміж сабой нябачнай ніткай успамінаў. Мяркую, менавіта праз падобную прызму цяпер трэба глядзець на падзеі апошняга стагоддзя айчыннай гісторыі, у якой было ўсё: войны і рэвалюцыі, палітычная змена рэжымаў і ўкладаў жыцця, найвялікшыя ратныя подзвігі і працоўныя дасягненні, страты і расчараванні на зломе савецкай эпохі, а таксама шматлікія надзеі беларусаў на лепшае будучае ў незалежнай краіне.
На Бацькаўшчыне заўжды захоўвалі памяць аб сваіх продках, аддаючы ім традыцыйную даніну павагі. Сёння мы маем вельмі прыгожую шматнацыянальную і многаканфесійную дзяржаву, так было і стагоддзі таму, калі беларускі народ нават не марыў аб уласнай дзяржаўнасці. Аб гэтым сведчаць шматлікія старажытныя і сучасныя пахаванні ў самых розных кутках нашай Радзімы. Блізкае суседства яўрэйскіх, каталіцкіх ці праваслаўных могілак — справа звычайная.
Тысячы помнікаў, абеліскаў і манументаў выраслі на нашай зямлі пасля ваеннага ліхалецця ў памяць аб мінулых драматычных падзеях: Айчыннай вайне 1812
Читайте также
Нямала яшчэ ў нашай краіне і пахаванняў мірнага грамадзянскага насельніцтва, якія ўзніклі з-за масавага знішчэння людзей нямецка-фашысцкімі захопнікамі падчас Вялікай Айчыннай, а таксама ў выніку правядзення ў СССР напрыканцы 1930-х — пачатку 1940 гадоў рэпрэсій. Адным з такіх знакавых месцаў для ўсяго беларускага народа — сімвалам памяці і смутку — з’яўляюцца Курапаты. Тут, у лесе на ўскраіне сталіцы, аднойчы трагічна завяршылі свой зямны шлях сотні нашых суайчыннікаў.
Беларуская грамадскасць плануе ўладкаваць тэрыторыю Курапат, дзе апошнім часам ладзяцца суботнікі, свой унёсак у гэтую добрую справу робіць і медыяхолдынг “СБ. Беларусь сегодня”. Ажыццёўлены ўсенародны збор сродкаў на ўсталяванне на месцы масавага пахавання людзей памятнага знака (лепшы з праектаў якога будзе хуткім часам вызначаны аўтарытэтнай рэспубліканскай конкурснай камісіяй). Самая масавая грамадская арганізацыя краіны — Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі — мусіць устанавіць гэты знак агульнай памяці і жалобы. Неўзабаве кожны з нас, памаліўшыся ў душы за бязвінных ахвяр, зможа прыйсці сюды і ўскласці кветкі.
Звычайна людзі не праводзяць на могілках шумныя акцыі і мітынгі. Аднак, відаць, не ў гэтым выпадку — для некаторых апазіцыянераў падобная публічная валтузня стала нормай паводзін.
На жаль, некропаль у Курапатах неаднойчы станавіўся разменнай манетай у руках асобных апазіцыянераў, усялякіх агрэсіўна настроеных гарадскіх “актывістаў”, якія дагэтуль адмыслова імкнуцца прыватызаваць памяць аб загінуўшых, маніпулююць пачуццямі людзей, каб скарыстаць сітуацыю ва ўласных палітычных мэтах.
Нездарма “тэмай Курапат” гэтыя “дзеячы” сістэматычна апрацоўваюць грамадскую думку, ствараючы сабе імідж абаронцаў і пакутнікаў, што пацярпелі “за агульную справу”. Па-ранейшаму, на шматлікіх “незалежных” інтэрнэт-рэсурсах, сайтах і ў сацыяльных сетках пэўныя радыкальна-палітычныя апазіцыйныя структуры вядуць жорсткі піяр узнікшага нядаўна “рэстараннага супрацьстаяння грамадскасці”, іншых “тэматычных” мерапрыемстваў.
Адно не могуць уцяміць сабе гэтыя гора-“валанцёры”: Курапаты — не месца палітычнага разладу, а сімвал памяці ўсяго беларускага грамадства.
Вось такія навіны. Сустрэнемся...
МНЕНИЯ
Владимир Мищанчук, заслуженный артист Беларуси, декан театрального факультета Белорусской государственной академии искусств:
Алексей Дударев, драматург, председатель Белорусского союза театральных деятелей:
Татьяна Мархель, народная артистка Беларуси:
sav@sb.by
