Высокую адзнаку атрымалі яркія саматканыя работы Валянціны Сільвановіч, майстра па ткацтве з Ліды, саламяныя вырабы Юзэфы Старасцінай, майстра па саломапляценні з аграгарадка Геранёны Іўеўскага раёна, ажурныя выцінанкі Станіслава Муліцы, майстра па выцінанцы з Гродна.
— Кожны з іх у сваім рамястве абапіраецца на мясцовыя традыцыі, творча іх развівае, праяўляе здольнасці індывідуальнай інтэрпрэтацыі, — адзначыла Наталля Рамановіч. — Яны пастаянныя ўдзельнікі гарадскіх, раённых, абласных і рэспубліканскіх свят і фестываляў традыцыйнай культуры.
Станіслаў Муліца — удзельнік народнага аматарскага аб'яднання майстроў народнай творчасці і мастакоў «Гарадзенскі каларыт» (цэнтр рамёстваў «Спадчына» Гродзенскага гарадскога цэнтра культуры). Сярод умельцаў Гродзеншчыны займае асаблівае месца. Яго творчасць — эталон майстэрства сучаснай выцінанкі, дзе галоўнае месца адводзіцца традыцыйным матывам. Станіслаў Вітольдавіч вылучаецца дасканаласцю выканання работ, народным каларытам. Крыху разрэджаныя кампазіцыі сіметрычнага тыпу на бытавыя і фальклорныя тэмы, сюжэты духоўнага характару, своеасаблівы наіўны, народны падыход да іх вырашэння дэманструюць высокае тэхнічнае і мастацкае майстэрства.
Станіслаў Муліца.Валянціна Сільвановіч працуе майстрам аддзела рамёстваў і традыцыйнай культуры ў Лідскім раённым цэнтры культуры і народнай творчасці. Спачатку вывучала матэрыялы па шыцці традыцыйнага касцюма, вышыўцы, вязанні шыдэлкам, характэрныя для Лідчыны. З 2015-га пераняла майстэрства традыцыйнага ткацтва ад супрацоўніцы свайго аддзела Дар'і Маташук, а ёй перадаў веды жыхар Ліды Яўген Маркевіч, знаўца мясцовых традыцыйных тэхнік ткацтва. Сёння Валянціна Генрыкаўна валодае рознымі тэхнікамі. Яна галоўны носьбіт элемента «Традыцыйнае белаўзорыстае ткацтва Панямоння», які ў 2018 годзе ўключаны ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь.
Плённа працуе ў гэтым накірунку, удасканальваючы майстэрства ў шматнітовай тэхніцы ткацтва. Валянціна Генрыкаўна стварыла калекцыю ручнікоў белаўзорыстага ткацтва Панямоння, расшыфраваўшы і дакладна паўтарыўшы аўтэнтычныя ўзоры.
Валянціна Сільвановіч.Юзэфа Старасціна набыла першыя навыкі па рамястве на курсах павышэння кваліфікацыі работнікаў культуры Гродзенскай вобласці (Гродзенскі дзяржаўны каледж мастацтваў, 1995 год). З 2009-га Юзэфа Эдвардаўна — сябра Беларускага саюза майстроў народнай творчасці.
Майстар працуе ў тэхніках плоскага і аб'ёмнага пляцення, саламянай пластыкі, дэкаратыўнай скульптуры, аплікацыі саломкай, а таксама ў змяшанай тэхніцы. Адметная асаблівасць вырабаў — аб'ёмнасць форм, заснаваных на традыцыях абрадавай пластыкі, праз якія майстрыха практыкуе свой падыход да мастацкага саломапляцення. Асартымент розны: аплікацыі, фігуркі дзяўчат і хлопцаў у беларускіх народных строях, казачныя жар-птушкі, вялікі конь з вазком, Геранёнскі замак з саломы, дажыначныя снапы, вянкі і т.д.
Юзэфа Старасціна.Дарэчы, на Гродзеншчыне статус народнага майстра цяпер у 22 умельцаў. Гэта самая высокая адзнака творчасцi людзей, якiя адраджаюць традыцыйныя рамёствы.
yasko@sb.by
Фота Наталлі РАМАНОВІЧ.
