Кнiга, якая пяць разоў перавыдавалася ў Расii, атрымала шмат лiтаратурных прэмiй, нарэшце загучала на беларускай мове. «Нарэшце» — таму што вядомыя пiсьменнiкi Андрэй Жвалеўскi i Яўгенiя Пастарнак з Беларусi, дзеянне iх кнiгi адбываецца ў мiнскай гiмназii № 13, а пераклад зроблены Раiсай Баравiковай ужо колькi год таму. I вось вам годны адказ на благаннi, што ў сучасным Мiнску мала ўласнай мiфалогii. Гiмназiсты апiсанай установы цяпер могуць праводзiць па ёй рамантычныя i таямнiчыя экскурсii. Юная аўдыторыя, як вядома, востра рэагуе на фальш i пафас. У гэтым аўтары заўсёды на баку дзяцей — стасункi з бацькамi i настаўнiкамi апiсаныя так, што не могуць не зачапiць. Так, гэта казка, але колькi вострых праблем у ёй закранаецца, без маралiзатарства, затое з гумарам i шчырым спачуваннем. Пазнавальныя псiхалагiчныя тыпы падлеткаў: лiдар, якi проста не можа паказаць слабасць, «батанiк», якога лёгка падбухторыць на эскперымент, завучка, што адмаўляецца ад уласных жаданняў, каб дагадзiць мацi, флегматычны i баязлiвы мацак. У лепшых традыцыях блокбастара, кампанiя аказваецца iзаляванай у нейкай звышнатуральнай прасторы, у якую ператвараецца гiмназiя. Таму што лiдар Антон пабiўся аб заклад, што зможа звалiць дуб, якi спакон веку стаяў у двары. Антоха сказаў, Антоха зрабiў... Але дуб выявiўся парталам у казачны сусвет, прытулкам мiфалагiчных iстот, да якiх, як высветлiлася, мае прамое дачыненне кожны з герояў. Карацей, абудзi ў сабе вешчуна. Увесь старажытнаславянскi пантэон да вашай увагi. Ды што там, у кожным кабiнеце, у спартыўнай зале i сталоўцы свае казачныя гаспадары. Ну i «Слова пра паход Iгараў» нiчым не горш за «Казкi барда Бiгля» ў якасцi крынiцы падказак. Цытат i алюзiй шмат, на радасць iнтэлектуальнаму чытачу. А праблемы ўсё тыя ж, экзiстэнцыяльныя. Ахвяраваць сабой дзеля блiзкiх i пры гэтым не ламаць сябе дзеля чужых iдэалаў, не дзялiць свет на белае i чорнае па чыёйсцi падказцы, змагацца за каханне i ведаць свае каранi.
Книгу рекомендую тем, кого воротит от современных комедийных шоу, ну или тому, кто, напротив, считает их вершиной остроумия. Еще в восемнадцатом веке умели острить куда умнее и изящней. Впрочем, «как давным–давно говорил Цицерон, нет на свете нелепости, которую кто–то из софистов не счел бы «истинной философией». Точно так же, как нет на свете вздора, который, при условии, что он сопровождается грубой бранью и оскорблениями, не сошел бы, по мнению многих, за истинный юмор». Это в восемнадцатом веке говорил Генри Филдинг. Хотя только его имя стоит на обложке, в действительности здесь три автора: упомянутый Филдинг, Чарльз Диккенс и Джером К. Джером. Они рассуждают о притворстве и тщеславии, о трусости и моде. Делают это умно и очень смешно. Что поделать, ведь, как утверждает писатель, литература — это искусство, целиком построенное на притворстве:
— Ну–ка, усаживайтесь все вокруг и бросайте пенни в мою шапку, а я притворюсь, что где–то в Бейсуорте живет молодая девушка по имени Анджелина, самая прекрасная девушка на свете. Далее притворимся, что в Ноттинг–Хилле проживает молодой человек по имени Эдвин, который влюблен в Анджелину.
И тут, если в шапке наберется достаточно пенни, писатель пускается во все тяжкие и притворяется, что Анджелина подумала то и сказала сё и что Эдвин совершил всевозможные удивительные поступки.
Издания для обзора предоставлены книжным магазином «Академическая книга», Минск, пр-т Независимости, 72.
