Алексей Сапунов, 170-летие со дня рождения которого отмечается в этом году, — один из самых небезразличных и кропотливых исследователей родного края

Відавочна, без такіх асоб, як Аляксей Сапуноў, многае з гісторыі нашай краіны так і засталося б закрытым для нас. Гісторык, археограф, краязнаўца, Аляксей Парфёнавіч пакінуў нам у спадчыну каля 60 кніг і брашур, вялікую колькасць артыкулаў і энцыклапедычных даведак. Ён апісаў асобныя архітэктурныя аб'екты (работы «Полацкі Сафійскі сабор» (1888), «Помнікі часоў старажытных і найноўшых у Віцебскай губерні» (1903), «Універсітэт у Полацку» (1908) і г.д.), выявіў і зрабіў палеаграфічныя апісанні рукапісных помнікаў. Галоўнай работай Сапунова лічыцца зборнік дакументаў «Віцебская даўніна» (1883—1888), які да сёння застаецца запатрабаванай фундаментальнай крыніцай па гісторыі Паўночнай Беларусі.

Акрамя таго, Сапуноў быў адным з ініцыятараў і заснавальнікаў Віцебскага царкоўна-археалагічнага музея, Віцебскай вучонай архіўнай камісіі і іншых навуковых інстытуцый. Сабраў унікальную бібліятэку, многія кнігі з якой перадаў у фонд Беларускай дзяржаўнай і ўніверсітэцкай бібліятэкі (цяпер Нацыянальная бібліятэка).

Цікавасць менавіта да Віцебшчыны невыпадковая. Аляксей Сапуноў яе ўраджэнец. Ён нарадзіўся 15 сакавіка 1851 года ў праваслаўнай купецкай сям'і ў мястэчку Усвяты Веліжскага павета Віцебскай губерні. У памяць аб карпатлівым даследчыку, 170-годдзе з дня нараджэння якога адзначаецца сёлета, у Нацыянальнай бібліятэцы сумесна з Віцебскім абласным краязнаўчым музеем і пры ўдзеле Нацыянальнага архіва арганізавалі экспазіцыю «Руплівец беларускай даўніны». На выставе, якая размясцілася ў Музеі кнігі, прадстаўлены біяграфічныя дакументы, гімназічныя і студэнцкія сшыткі гісторыка, перапіска Аляксея Сапунова з іншымі даследчыкамі, рукапісы, літаграфіі, планы, факсіміле дакументаў да легендарнай «Віцебскай даўніны» і іншых работ. Сапраўдны рарытэт у экспазіцыі, паведамляе nlb.by, — рукапіс «Гісторыі г. Віцебска», якая, на жаль, так і не была выдадзена. Наведаць выставу і бліжэй пазнаёміцца з асобай Аляксея Сапунова можна да 2 мая.

mila@sb.by