Скоро начнется строительство ливневого коллектора «Юго-Запад»: угрожают ли этой осенью подтопления минским улицам?
30.10.2019 23:19:00
Алина КАСЕЛЬ
Адкрыць люкі! Выветрыць падзямелле! Хай і не з такім пафасам слесары аварыйна-аднаўленчых работ ДП «Гаррамліўнясцёк» даюць паветру пракрасціся ў дажджавыя каналізацыйныя калектары, спускаюцца самі ўніз — часам на тры метры, часам — і на ўсе дваццаць, але выглядае ўсё вельмі жыва. У прадпрыемства на балансе знаходзяцца ачышчальныя збудаванні, якія не дазваляюць вадзе, у прыватнасці, з нафтапрадуктамі і пяском трапляць у рэкі, і 330 кіламетраў сеткі калектараў дыяметрам ад 1000 да 2950 міліметраў — за імі неабходна пастаянна назіраць. Карэспандэнт «Р» даведалася, ці гатовыя калектары да ападкаў і якім смеццем іх забіваюць.
Мінскія калектары маюць дыяметр ад 1000 да 2950 міліметраў.
Праводзяць спецыялісты два тыпы чысткі: гідрадынамічную — з дапамогай прамывачных машын, якія вадой са шлангаў пад высокім ціскам размываюць зляжалыя пясок і смецце, а затым адсмоктваюць іх з-пад зямлі, і ручным спосабам. Вось як цяпер. Двое зверху, двое спусціліся на тры метры ўніз у камеру калектара дыяметрам 2000 міліметраў. З сабой ліхтар, вядро, рыдлёўка. Загрузілі тое, што забівае калектар у вядро, прычапілі на крук лябёдкі і перадалі наверх — там утвараецца прыкметная горка адходаў. А журналіст — слабак палезці ўніз? Па тэхніцы бяспекі мне трэба прайсці не адзін урок, каб дапусцілі ў гушчу падзей, таму — не.
Аляксей ФІЛЬЧАНКОЎ, галоўны інжынер ДП «Гаррамліўнясцёк»: «Зараз рыхтуем праект калектара для захаду Мінска, дзе знаходзяцца два раёны — Фрунзенскі і Маскоўскі».
— Калектары разлічаны прапускаць праз сябе працяглыя дажджы. Але і ў іх, вядома, ёсць свае межы. Вось чаму важна будаваць новыя — каб размяркоўваць нагрузку, — тлумачыць Аляксей Фільчанкоў, галоўны інжынер ДП «Гаррамліўнясцёк». Калектары будуюць там, дзе з'яўляюцца новыя дарожныя палотны. Разрастаецца мікрараён Лошыца — зараз там вядуцца работы па будаўніцтве калектараў. Забудоўваецца раён на тэрыторыі былога першага аэрапорта — і там кіпіць работа. Цяпер рыхтуюць праект калектара для захаду Мінска, дзе знаходзяцца два раёны — Фрунзенскі і Маскоўскі. Калектар «Паўднёвы Захад», да якога падлучаныя ЦЭЦ-4 і водаачышчальная станцыя КУП «Мінскводаканал», запоўнены водамі прадпрыемстваў практычна напалову. Дадайце ў тыя трубы ападкі і атрымаеце падтапленні на вуліцы Гарэцкага, праспекце Дзяржынскага. Аляксей Алегавіч анансуе:
— У нас у раёне вёскі Яркава ёсць каскады ачышчальных збудаванняў, якія былі спраектаваны з запасам, таму лепшым рашэннем бачым перавод водаў з прамзоны туды.
Усяго па Мінску працягласць дажджавой каналізацыі больш за 1700 кіламетраў. Кожны год яна павялічваецца на некалькі кіламетраў. За «малыя» калектары — да 1000 міліметраў у дыяметры — адказваюць раённыя «Рамаўтадоры». Гэта ўнутрыдваровыя сеткі і сеткі для адвядзення водаў з дарог і тратуараў. А за магістральныя калектары — ад 1000 міліметраў і вышэй — ДП «Гаррамліўнясцёк». Спецыялісты праводзяць унутранае абследаванне калектараў раз у год, адначасова абследуюць іх і падчас ачысткі ад пяску і глею. Плюс ёсць знешні абыход сетак — раз у два месяцы.
— Дажджавая вада разам з сабой нясе з дарог і цвёрдыя рэчывы: жвір, грунт, гліну, пыл. Зімой дарогі таксама пасыпаюць соллю і пяском. Усё гэта прыбраць немагчыма — са сцёкамі трапляе ў калектар, з вялікай хуткасцю ідзе па латковай яго частцы, сціраючы бетонную паверхню.
Брыгада слесараў аварыйна-аднаўленчых работ складаецца мінімум з чатырох чалавек: двое працуюць зверху, двое знізу.
Самае дзіўнае, што сустракаецца пад зямлёй у калектарах і смецце, якое людзі скідваюць з агародаў, нават разам з вёдрамі, каб не плаціць за вываз.
— Мы разумеем, што такое «прыплысці» не магло, — з сумам усміхаецца галоўны інжынер. — Яшчэ праблема: раней людзі хацелі, як дыгеры, пралезці ўнутр. Некаторых даводзілася даставаць падчас дажджоў разам з МНС. Іншыя пакідалі адкрытымі люкі, што было вельмі небяспечна, бо маглі б пацярпець мінакі. Зараз ёсць разуменне, што калектар — не рамантычная прагулка.
У Мінску ёсць каля 130 месцаў, дзе магчымы падтапленні падчас самых непрыемных умоў надвор'я. Некаторыя з іх заліваліся ўсяго раз-два за дзесяць гадоў.
— Раней ліўнёўкі не спраўляліся з плынню на вуліцы Няміга, але ўжо дзейнічае новы калектар ад вуліцы Клары Цэткін да вуліцы Маякоўскага, які разгрузіў Нямігу ад транзітных водаў, — нагадвае галоўны інжынер. — У цэлым ліўні не накрываюць увесь горад, а праходзяць паласой або лакальна па некалькіх раёнах. Як правіла, ліўні прыходзяць разам з парывамі ветру, якія зрываюць лістоту, траву. Яны ў сваю чаргу забіваюць водапрыёмнікі. Таму прыязджаюць трактары і шчоткамі расчышчаюць іх, каб праходзіла вада.
Ці варта чаго-небудзь апасацца зімой? Толькі дзвюх сітуацый. Першая: калі снегаўборачныя машыны прыбіраюць снег да ліўнёвак і яго адтуль не паспяваюць хутка звезці. І другая сітуацыя: калі пры рэзкім пацяпленні снег, які растае, не можа ўвабраць у сябе змёрзлы грунт, а таксама, калі водапрыёмнікі зверху падмерзлі — тады могуць здарыцца назапашванні вады і невялікія падтапленні. Але і гэта, як заўсёды, будуць выпраўляць.
kasel@sb.by
![](/upload/iblock/8cf/8cfa424efa5ac7e11a6eb326ad6a1c22.jpg)
Вадзе — дарогу!
Каля станцыі метро «Грушаўка» брыгада слесараў выстаўляе агароджу каля люкаў. Брыгадзір Міхаіл Скасырскі робіць замер газааналізатарам пад зямлёй — кіслароду дастаткова для бяспечнага знаходжання спецыялістаў. Вады няма, таму час на яе адпампоўванне не марнуецца. Цяпер брыгадзір разам з калегам Алегам Пацёмкіным будзе назіраць, як слесары Аляксандр Мірончык і Арцём Казубоўскі спусцяцца, каб расчысціць дарогу дажджавой вадзе. Калі раптам пойдзе дождж, а такое часам здараецца летам, то работы неадкладна спыняць: вада ў калектары пры залівах імчыць, як вагон па тунэлі метрапалітэна.Праводзяць спецыялісты два тыпы чысткі: гідрадынамічную — з дапамогай прамывачных машын, якія вадой са шлангаў пад высокім ціскам размываюць зляжалыя пясок і смецце, а затым адсмоктваюць іх з-пад зямлі, і ручным спосабам. Вось як цяпер. Двое зверху, двое спусціліся на тры метры ўніз у камеру калектара дыяметрам 2000 міліметраў. З сабой ліхтар, вядро, рыдлёўка. Загрузілі тое, што забівае калектар у вядро, прычапілі на крук лябёдкі і перадалі наверх — там утвараецца прыкметная горка адходаў. А журналіст — слабак палезці ўніз? Па тэхніцы бяспекі мне трэба прайсці не адзін урок, каб дапусцілі ў гушчу падзей, таму — не.
Усё прапускаюць праз сябе
Работа, апісаная вышэй, вядзецца круглы год, таму што чысціня і праходнасць калектараў для горада гэтак жа неабходныя, як праходнасць труб у кватэрных ракавінах. А тут яшчэ і восень: могуць пайсці дажджы — трэба рыхтавацца. Праўда, супакойваюць, што ліўняў не прадбачыцца. Яны да нас «забягаюць» летам. Ды такія, што за гадзіну на квадратны метр можа выпасці пад тры вядры вады.![](/upload/iblock/43f/43f871b91b4e0368a1a9878ed70a8d2e.jpg)
— Калектары разлічаны прапускаць праз сябе працяглыя дажджы. Але і ў іх, вядома, ёсць свае межы. Вось чаму важна будаваць новыя — каб размяркоўваць нагрузку, — тлумачыць Аляксей Фільчанкоў, галоўны інжынер ДП «Гаррамліўнясцёк». Калектары будуюць там, дзе з'яўляюцца новыя дарожныя палотны. Разрастаецца мікрараён Лошыца — зараз там вядуцца работы па будаўніцтве калектараў. Забудоўваецца раён на тэрыторыі былога першага аэрапорта — і там кіпіць работа. Цяпер рыхтуюць праект калектара для захаду Мінска, дзе знаходзяцца два раёны — Фрунзенскі і Маскоўскі. Калектар «Паўднёвы Захад», да якога падлучаныя ЦЭЦ-4 і водаачышчальная станцыя КУП «Мінскводаканал», запоўнены водамі прадпрыемстваў практычна напалову. Дадайце ў тыя трубы ападкі і атрымаеце падтапленні на вуліцы Гарэцкага, праспекце Дзяржынскага. Аляксей Алегавіч анансуе:
— У нас у раёне вёскі Яркава ёсць каскады ачышчальных збудаванняў, якія былі спраектаваны з запасам, таму лепшым рашэннем бачым перавод водаў з прамзоны туды.
Усяго па Мінску працягласць дажджавой каналізацыі больш за 1700 кіламетраў. Кожны год яна павялічваецца на некалькі кіламетраў. За «малыя» калектары — да 1000 міліметраў у дыяметры — адказваюць раённыя «Рамаўтадоры». Гэта ўнутрыдваровыя сеткі і сеткі для адвядзення водаў з дарог і тратуараў. А за магістральныя калектары — ад 1000 міліметраў і вышэй — ДП «Гаррамліўнясцёк». Спецыялісты праводзяць унутранае абследаванне калектараў раз у год, адначасова абследуюць іх і падчас ачысткі ад пяску і глею. Плюс ёсць знешні абыход сетак — раз у два месяцы.
Вытокі сцёкаў
Трубы круглага сячэння для калектараў робяць з жалезабетону, прымяняюцца гафрыраваны пластык, шклапластык і металічныя гафрыраваныя трубы. Раней калектары рабіліся з цэглы — той жа калектар «Няміга». І тыя і другія патрабуюць да сябе ўвагі. З часам абсыпаецца цэгла, агаляецца арматура, каразіруе... Вось яшчэ адна праблема, расказвае Аляксей Фільчанкоў:— Дажджавая вада разам з сабой нясе з дарог і цвёрдыя рэчывы: жвір, грунт, гліну, пыл. Зімой дарогі таксама пасыпаюць соллю і пяском. Усё гэта прыбраць немагчыма — са сцёкамі трапляе ў калектар, з вялікай хуткасцю ідзе па латковай яго частцы, сціраючы бетонную паверхню.
![](/upload/iblock/927/927a428d1290c74a3ee16171543e9c0a.jpg)
Самае дзіўнае, што сустракаецца пад зямлёй у калектарах і смецце, якое людзі скідваюць з агародаў, нават разам з вёдрамі, каб не плаціць за вываз.
— Мы разумеем, што такое «прыплысці» не магло, — з сумам усміхаецца галоўны інжынер. — Яшчэ праблема: раней людзі хацелі, як дыгеры, пралезці ўнутр. Некаторых даводзілася даставаць падчас дажджоў разам з МНС. Іншыя пакідалі адкрытымі люкі, што было вельмі небяспечна, бо маглі б пацярпець мінакі. Зараз ёсць разуменне, што калектар — не рамантычная прагулка.
У Мінску ёсць каля 130 месцаў, дзе магчымы падтапленні падчас самых непрыемных умоў надвор'я. Некаторыя з іх заліваліся ўсяго раз-два за дзесяць гадоў.
— Раней ліўнёўкі не спраўляліся з плынню на вуліцы Няміга, але ўжо дзейнічае новы калектар ад вуліцы Клары Цэткін да вуліцы Маякоўскага, які разгрузіў Нямігу ад транзітных водаў, — нагадвае галоўны інжынер. — У цэлым ліўні не накрываюць увесь горад, а праходзяць паласой або лакальна па некалькіх раёнах. Як правіла, ліўні прыходзяць разам з парывамі ветру, якія зрываюць лістоту, траву. Яны ў сваю чаргу забіваюць водапрыёмнікі. Таму прыязджаюць трактары і шчоткамі расчышчаюць іх, каб праходзіла вада.
Ці варта чаго-небудзь апасацца зімой? Толькі дзвюх сітуацый. Першая: калі снегаўборачныя машыны прыбіраюць снег да ліўнёвак і яго адтуль не паспяваюць хутка звезці. І другая сітуацыя: калі пры рэзкім пацяпленні снег, які растае, не можа ўвабраць у сябе змёрзлы грунт, а таксама, калі водапрыёмнікі зверху падмерзлі — тады могуць здарыцца назапашванні вады і невялікія падтапленні. Але і гэта, як заўсёды, будуць выпраўляць.
kasel@sb.by